Wat is kansdenken?

Kansdenken
Benjamin Zander, dirigent en coauteur van het boek The Art of Possibility,  vertelt in zijn boek een grappige anekdote.

Aan het begin van de vorige eeuw arriveren twee verkopers van dezelfde schoenenfabriek in een gebied in Afrika. Al vlug zendt de ene verkoper een telegram naar het hoofdkantoor met de mededeling: ‘We maken hier geen enkele kans, niemand draagt schoenen.’ Diezelfde dag komt ook het telegram van de andere verkoper binnen met het bericht: ‘Het barst hier van de kansen, niemand draagt nog schoenen!’

Twee verkopers nemen dus hetzelfde waar, maar interpreteren dat volstrekt anders. De tweede verkoper vertaalt wat hij heeft waargenomen in kansen. Zijn mindset is kansgericht, terwijl die van de andere verkoper obstakelgericht is. Wanneer onze mindset kansgericht is, toont de wereld om ons heen zich anders: we zien ineens overal kansen!

Dan zijn we kandenkers.  

De kans herkennen
Van groot belang is dat we de kans ook herkennen. Stel dat we daarin steeds beter worden, hoe mooi zou dat zijn? 
Soms presenteert een kans zich als een zaadje. Iets heel kleins. Het vraagt dan verbeeldingskracht om in het zaadje al de krachtige grote boom te zien die eruit zal groeien. Echter: welke boom wil je zien groeien? Wat definieer je als kans? Dat hangt af van je doelen, van wat je wilt bereiken, van je verlangen. Een kans is dan iets wat daartoe bijdraagt. 

Je hoort op een receptie van iemand die in haar team een vacature heeft. Maar je bent niet op zoek naar een nieuwe baan, dus je beschouwt het zelf helemaal niet als kans. Echter, je kent iemand in je netwerk die op zoek is naar een baan en voor wie deze vacature wel een kans is. 
Zij die in 2008 de kans zagen in de start-up Airbedandbreakfast in San Francisco van twee studenten, Brian Chesky en Joe Gebbia, en erin hebben geïnvesteerd, zouden nu weten dat Airbnb, zoals het vanaf 2009 heet, is uitgegroeid tot een bedrijf met een waarde van inmiddels twintig miljard en er de geldelijke vruchten van hebben geplukt. 
Zouden we echter in 2008 weet hebben gehad van deze start-up, maar waren we helemaal niet geïnteresseerd in het investeren in bedrijven, dan zouden we het niet als kans hebben gezien of beoordeeld. Zelfs niet als een financieel adviseur ons erop had gewezen. Dus het allerbelangrijkste om een kans te herkennen, is te weten op welke gebieden van het werk en leven je nieuwe kansen wilt herkennen. 

Wat zijn je kansdoelen? 
Veel artikelen over het ontdekken van kansen gaan over zakelijke kansen, businessopportunity’s: hoe ontdek je het gat in de markt? 
Of: hoe ontdek je verbeteringen en vernieuwingen in de organisatie? Echter, we kunnen vooral kansen willen ontdekken op het gebied van persoonlijke groei, loopbaan, relaties, een gezond lichaam, een betere werk-privébalans of het ervaren van meer geluk. 
Het belangrijkste is dat je weet waar je naar zoekt, anders zie je de kans die vlak voor je neus ligt over het hoofd. 
Het kan helpen de doelen waarvoor je kansen wilt ontdekken altijd bij je te dragen. Ik schrijf ze zelf op een visitekaartje en draag dat bij me. Of zet ze op het opstartscherm van je laptop of smartphone. Naarmate we ons vaker herinneren aan onze doelen, zien we als vanzelf kansen. 
Als ik je nu als doel zou geven: Kijk op dit moment om je heen en vraag jezelf af: ‘Welke voorwerpen zijn rood?’ Laat je blik glijden van het ene rode voorwerp naar het andere. Wellicht valt je nu pas op hoeveel roods er te zien is in de omgeving. Ga nu gedurende een minuut met iets anders aan de slag en vergeet je omgeving even. Kijk na die minuut weer naar je omgeving en wat valt je op? Je ziet nu vooral de rode voorwerpen. Je hebt je brein immers net geprogrammeerd op het ontdekken van wat rood is. Zo kun je dat ook doen bij het ontdekken van kansen door je steeds weer te herinneren aan je kansdoelen. Dan ben je voorbereid. 
 

Tekstpassage uit mijn nieuwste boek: Zo ontdek je innovatiekansen, Cadenza Books, september 2017

© Jeff Gaspersz, 2017