De hulpvaardige bioloog

De hulpvaardige bioloog

Een jonge bioloog onderzocht de verpopping van rupsen. Op een gegeven moment nam hij waar hoe een vlinder zich moeizaam uit de cocon trachtte te werken. De bioloog dacht de vlinder te kunnen helpen door voorzichtig een snee in de cocon te zetten. De vlinder zou zich dan gemakkelijker naar buiten kunnen werken. Toen de vlinder eenmaal buiten was bleek hij niet te kunnen vliegen. Zijn vleugels waren onvoldoende gesterkt doordat hij zich niet op eigen kracht had hoeven loswringen uit de cocon.

Uit dit verhaal komt het dilemma naar voren: Wanneer moeten we de helpende hand reiken en wanneer zelf verder laten ”worstelen”? Immers hulp maakt ook afhankelijk. Ik moet hierbij denken aan een ander verhaal, het bekende verhaal van Confucius: ”Geef een man een vis en hij heeft een dag te eten. Leer een man vissen en hij heeft zijn hele leven te eten.”
Een mooie toevoeging daarbij is: ”Leer een man leren en hij hoeft niet elke dag meer vis te eten.” Leren te leren staat hier voor het kunnen reflecteren over de eigen situatie, de lessen eruit te trekken en verder zoeken, naar andere mogelijkheden zich te voeden.

Dus in verhaal van de bioloog zou het mooiste zijn als de vlinder zelf beseft dat het worstelen nodig is om de eigen vleugels te sterken. Het zal dan de goedbedoelde hulp van de bioloog weigeren en de kans zien in de problemen waar het zich mee ziet geconfronteerd. Ook al zou het zich het liefst direct verlost zien. 

Dat is de ware competentie die we nodig hebben wanneer we ons geconfronteerd zien met de uitdagingen en problemen die het leven ons biedt. Dat we ermee worstelend, ook nog in staat zijn een stap terug te kunnen doen en andere betekenissen kunnen geven aan de worsteling die we ervaren. Het is de wijsheid die de Joodse psychiater Victor Frankl verkreeg na zijn kampervaringen: ”Between stimulus and response there is a space. In that space is our power to choose our response. In our response lies our growth and our freedom.”

© Jeff Gaspersz, 2016

Photocredit: Pixabay