De zelfsturende professional - Ben Elsinga

Over het herstel van betrokkenheid

Veel organisaties zien de markt langzaam bijtrekken. Echter hebben zij in de periode van teruggang die hieraan vooraf ging, impopulaire tot dramatische maatregelen moeten nemen. Dit kan variëren van reorganisaties to een (ongezonde) focus op efficiëntie. Tegelijkertijd merkt het middenkader, nu het iets beter gaat, dat het personeel weinig betrokken is bij de doelstellingen van de organisatie. Wat nu te doen? Betrokkenheid van het personeel is immers niet met een druk op de knop te herstellen.

Als organisaties hadden aangestuurd op zelfsturende professionals, dan zou deze betrokkenheid wel aanwezig zijn is mijn stelling. Dit type professionals is immers niet gemotiveerd door een bonus, maar door de betekenis die de organisatie heeft voor de maatschappij en die de professional hier vanuit zijn/haar passie aan kan geven.

Zelfsturende professionals ontstaan echter niet vanzelf. Hoe jonge professionals zelfsturend worden heb ik weergegeven in de bovenstaande figuur.

De cyclus begint bij de jonge professional die op basis van ”dingen doen” eerst er achter moet komen wat hij/zij waard is. Uitingen en resultaten zijn hierbij vooral gedreven door waarden, normen en innerlijke overtuigingen van de professional zelf. Als deze professional na enige werkervaring het jeugdige enthousiasme nog niet kwijt is maar wel zelf focus heeft aangebracht in de werkzaamheden dan is de volgende fase aangebroken: de fase van de proactieve professional met focus.

De volgende stap is de zelfsturende professional die de eigen omgeving weet te beïnvloeden, stakeholder management bedrijft of,  indien dit onvoldoende oplevert, kiest voor een andere omgeving met een collectief zelfbewustzijn. De zelfsturende professional is kunstenaar in het kiezen van de balans tussen het eigen belang en het belang van het grotere geheel.

Het interessante van de bovenstaande figuur is dat naarmate de professional meer zelfsturend wordt, deze ook meer betrokken raakt en tevreden wordt bij een realiteit die hij/zij zelf schept. 

De uitdaging voor organisaties is dan ook om inspirerende leiders de ruimte te geven professionals hun eigen verantwoordelijkheden te laten nemen in zelfsturend teams. Dus weg met de controle toren maar oprecht vertrouwen in de professional die met volle overgave een bijdrage levert aan het innovatievermogen van de organisatie en tegelijkertijd zich zelf in staat stelt om zijn/haar levensdoelen te verwezenlijken!

Lang leve de zelfsturende professional!

Door Ben Elsinga, auteur van de boeken

De jonge professional (https://dejongeprofessional.nl/) en Young Professional Career Workbook (https://www.amazon.co.uk/Young-professional-career-workbook-Elsinga/dp/9082316234)

Met dank aan drs. Joris Schut MSc voor de opbouwende opmerkingen over dit artikel

Voor aanvullende literatuur en/of wetenschappelijk onderzoek over dit onderwerp is Ben Elsinga te bereiken via: dejongeprofessional@gmail.com (mailto:dejongeprofessional@gmail.com)